โรคมือ เท้า ปาก
จากเชื้อ EV71 ป้องกันได้
แค่พาลูกน้อยมารับวัคซีน

ป้องกันโรคมือ เท้าปาก รุนแรง ด้วยวัคซีน EV71 เพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน และป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง ที่เป็นอันตรายถึงชีวิตของลูกรัก

รู้จักกับโรค
มือ เท้า ปาก

โรคมือ เท้า ปาก (HFMD) เป็นโรคติดต่อที่พบมากในเด็กเล็ก ทำให้เจ็บป่วยรุนแรงและอันตรายมากในเด็กที่อายุต่ำกว่า 5 ปี โดยโรคนี้เกิดจากการติดเชื้อไวรัสกลุ่มเอนเทอโรไวรัส แบ่งได้หลายชนิด แต่ชนิดที่พบบ่อยในประเทศไทย ได้แก่ คอกแซกกี (Coxsackie virus) และเอนเทอโรไวรัส 71 (Enterovirus 71) หรือ EV71

อาการของโรค
มือ เท้า ปาก

เด็กที่ป่วยเป็นโรคมือ เท้า ปาก มักจะมีไข้ เจ็บปาก น้ำลายไหล มีตุ่มแผลในปากหรือในคอ มีผื่นลักษณะตุ่มน้ำใสหรือเม็ดแดง ๆ บริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า หรือรอบทวารหนัก บางครั้งอาจมีผื่นตามลำตัว แขนขา ได้ อาจมีอาการอาเจียน ถ่ายเหลวร่วมด้วย

หากเด็กมีอาการเหล่านี้
ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
มีไข้สูงมากกว่า 39 องศาเซลเซียส
กระสับกระสับ ร้องงอแงตลอดเวลา
อาเจียนบ่อย รับประทานไม่ได้
ตัวลาย ซีด
มีอาการทางระบบประสาท เช่น การกรอกตาผิดปกติ กล้ามเนื้อกระตุก ชัก ปวดศีรษะรุนแรง แขนขาอ่อนแรง เป็นต้น
หอบเหนื่อย

การแพร่กระจาย
ของโรคมือ เท้า ปาก

โรคมือ เท้า ปาก สามารถติดต่อได้จากหลายทาง ได้แก่ น้ำลาย น้ำมูก หรือจากการสัมผัสกับผื่น ตุ่มน้ำใส หรืออุจจาระของผู้ป่วยและผู้ป่วยที่ติดเชื้อนี้แต่ไม่แสดงอาการ โดยโรคมือ เท้า ปาก สามารถติดต่อกันอย่างง่าย เนื่องจากเชื้ออยู่ในสิ่งแวดล้อมได้นานและทนต่อน้ำยาฆ่าเชื้อประเภทแอลกอฮอล์ มักระบาดในโรงเรียน หรือสถานรับเลี้ยงเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฤดูฝนที่มีการระบาดของเชื้ออย่างรวดเร็ว

ไวรัส EV71 อันตรายแค่ไหน?

ผู้ป่วยที่ได้รับเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 (EV71)
มีโอกาสที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตราย ได้แก่
ไข้สมองอักเสบ
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
ไข้สมองระบบหายใจล้มเหลว
ระบบไหลเวียนเลือดล้มเหลว

การรักษาโรค
มือ เท้า ปาก

โรคมือเท้าปากยังไม่มียารักษาจำเพาะ โดยจะรักษาตามอาการ ให้ยาลดไข้ ยาแก้ปวด ยาชาเฉพาะที่สำหรับแผลในปากดื่มน้ำเกลือแร่เพื่อชดเชยภาวะขาดน้ำ เด็กที่มีอาการรุนแรงหรือภาวะแทรกซ้อน จำเป็นต้องได้รับการดูแลรักษาอย่างใกล้ชิด

การป้องกันโรค
ด้วยวัคซีน

ปัจจุบันมีวัคซีนที่ช่วยป้องกันมือ เท้า ปาก จากเชื้อ EV71 ที่มักเป็นเชื้อก่อโรคที่รุนแรง และภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายนำไปสู่การเสียชีวิต โดยวัคซีนมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูง แต่สามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสมือ เท้า ปาก ชนิดอื่นที่ไม่ใช่สายพันธุ์ที่อยู่ในวัคซีนได้

ป้องกันการติดเชื้อ
มือ เท้า ปาก
จากเชื้อ EV71 ได้

97%

ใครบ้างที่ควรได้
รับวัคซีน?

ปัจจุบันสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทยแนะนำให้รับวัคซีนป้องกันโรคมือ เท้า ปากจากเชื้อไวรัส EV71 ในกลุ่มเด็กอายุตั้งแต่ 6 เดือน ถึง 5 ปี 11 เดือน โดยฉีด 2 เข็ม ระยะห่าง 28 วัน หรือ 1 เดือน

ผลข้างเคียง
ที่สามารถพบได้

วัคซีน EV71 หรือวัคซีนป้องกันโรคมือ เท้า ปาก เป็นวัคซีนเชื้อตายที่มีความปลอดภัยสูง หรือในบางรายที่พบผลข้างเคียงก็จะมีอาการน้อย โดยมีอาการจะเหมือนได้รับวัคซีนอื่น ๆ เช่น ปวด บวม แดงบริเวณที่ฉีด ซึ่งจะหายได้เองภายใน 2-3 วัน อาจมีไข้ ท้องเสีย เบื่ออาหารได้

หากเด็กมีไข้หลังการฉีดวัคซีน EV71 ให้ผู้ปกครองหมั่นเช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น หรือน้ำธรรมดา ไม่ควรใช้น้ำเย็นจัด เพราะจะทำให้หลอดเลือดตีบส่งผลให้การระบายความร้อนออกจากร่างกายทำได้ยาก หรือให้เด็กรับประทานยาลดไข้ตามคำแนะนำของแพทย์

ประสิทธิภาพของวัคซีน
ในการป้องกันโรคมือ เท้า ปาก

ป้องกันการติดเชื้อมือ เท้า ปาก จากเชื้อ EV71 ได้ 97% อีกทั้งลดการนอนในโรงพยาบาลและเสียชีวิตโดยป้องกันภาวะแทรกซ้อนรุนแรงจากการติดเชื้อ EV71 เช่น อาการทางสมอง, หัวใจ

ล้างมือบ่อย ๆ

ทำความสะอาดของเล่น
และเครื่องใช้

หลีกเลี่ยงสถานที่แออัด

วิธีปฏิบัติตัว

การป้องกันที่ดีที่สุด คือ การล้างมือบ่อย ๆ การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล การทำความสะอาดของเล่นและเครื่องใช้ หลีกเลี่ยงการนำบุตรหลานไปในสถานที่ที่มีโอกาสสัมผัสกับโรคได้ เช่น สนามเด็กเล่น ตลาด หรือแหล่งที่มีคนแออัด

Q & A

เคยเป็นโรคมือเท้าปากแล้ว ควรรับวัคซีน  EV71 อีกไหม

เด็กที่เคยติดเชื้อมือ เท้า ปาก มาแล้วโดยไม่ทราบเชื้อก่อโรคที่แน่ชัด ควรได้รับวัคซีนป้องกันโรค มือ เท้า ปากจากเชื้อ EV71

วัคซีน EV71 ฉีดร่วมกับวัคซีนอื่นได้ไหม

วัคซีน EV71 สามารถให้ร่วมกับวัคซีนชนิดอื่นได้ แต่หากผู้ปกครองมีความวิตกกังกังวลหรือข้อสงสัย แนะนำปรึกษากุมารแพทย์ก่อนทุกครั้ง

รับวัคซีน EV71 แล้วมีโอกาสติดเชื้อโรคมือ เท้า ปากหรือไม่

ยังมีโอกาสติดเชื้อได้ โรคมือเท้าปากเกิดจากเชื้อได้หลายชนิดโดยสองชนิดหลัก คือ คอกซากีไวรัส  ที่เป็นชนิดที่จะไม่เกิดโรคแทรกซ้อนที่รุนแรง และเอนเทอโรไวรัส 71 โดยการได้รับวัคซีน EV71 จะสามารถป้องกันการเกิดโรคมือ เท้า ปากจากเชื้อ EV71 ได้ 97.3% แต่ยังสามารถติดเชื้อชนิดอื่นซึ่งเป็นเชื้อมือเท้าปากชนิดที่ไม่เกิดโรคแทรกซ้อนที่รุนแรงได้

ผู้ใหญ่สามารถติดโรคมือ เท้า ปาก จากเด็กได้หรือไม่

ผู้ใหญ่ที่ไม่เคยได้ติดเชื้อไวรัสมาก่อนและยังไม่มีภูมิต้านทาน สามารถติดโรคมือ เท้า ปากได้ แต่จะไม่แสดงอาการของโรคหรือแสดงอาการน้อย แต่สามารถแพร่เชื้อไปสู่เด็กหรือคนอื่น ๆ ได้

ปรึกษาแพทย์เพื่อรับข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่โรงพยาบาลหรือคลินิกใกล้บ้านคุณ